Wat kinderen leren van reizen

Inmiddels zijn we al bijna twee maanden op sabbatical met onze kinderen in Costa Rica. Ik had niet kunnen dromen dat we als gezin zoveel zouden avonturen zouden beleven en dus zouden leren. Over de Costa Ricaanse cultuur en de bijzondere natuur. De kinderen leren van reizen ook super veel en dat heeft niet alleen betrekking op feitjes en weetjes, maar heeft ook alles te maken met vaardigheden en levenservaring die ze op doen. Maar wat leren ze nou eigenlijk precies? In onderstaande blogpost omschrijf ik zo concreet mogelijk wat ik mijn kinderen al heb zien leren van het reizen.

inhoudsopgave

Flexibel en geduldig zijn

Om maar meteen met de deur in huis te vallen! Ze leren veel, heel veel! Geen rekenen of taal, maar “de dingen van het leven” (ook wij als ouders leren hier elke dag en “it aint always easy” (Lees hiervoor mijn blogpost over (prikkels, (on)geduld en loslaten). Vaardigheden waar ze (hopelijk) hun hele leven profijt van gaan hebben. Het is zo ontzettend VET om te zien hoe onze kinderen met alle veranderingen omgaan. Ver weg van school, hun vriendjes, de opa’s en oma’s, hun speelgoed en knuffels en ons vertrouwde huis in Eindhoven zijn Kai en Sven flexibeler dan gedacht. Hoe langer we weg zijn hoe beter ze in staat zijn om zich aan te passen aan de situatie. Zonder (al teveel) mokken hebben de kinderen uren in de auto gezeten zonder Ipad, zonder speelgoed en zonder boekjes. Ook als het even wat langer duurde dan verwacht. Als de verveling echt toe sloeg mochten ze even Tetris spelen op onze telefoon, maar dat was maar zelden nodig. Soms vielen Sven en Kai in slaap, soms testen ze hun stembanden (helaas, geen nieuwe Nick en Simon in de maak…) en soms keken ze gewoon lekker naar buiten.

kinderen leren reizen

En niet alleen in de auto werd hun geduld op de proef gesteld. Ook als we iets moesten regelen (boodschappen doen, auto overschrijven bij de advocaat, verzekering voor de auto regelen) was het wachten, wachten wachten….. En dat was niet altijd gemakkelijk voor ze maar hoe vaker dit voor komt hoe beter ze ermee om gaan. 

Het doet me realiseren dat we in Nederland maar al te vaak kinderen uit de wind houden met dit soort dingen. Boodschappen doen? Liever alleen, want dat gaat sneller. Naar het gemeentehuis voor het verlengen van je paspoort? Alleen als het niet anders kan neem ik ze mee. En dan is het zelfs nog zo dat in Nederland er vaak “vermaak” is voor kinderen als ze ergens moeten wachten (denk aan de ballenbak bij het tuincentrum of een speelhoek bij de kapper). Dat hebben ze hier niet (wel speeltuintjes overigens, maar dat is van een andere orde). Nu moeten ze gewoon mee; geduld hebben, zichzelf vermaken en flexibel zijn. Ook met betrekking tot het (andere) eten. Hoe mooi is het dat ze nu al leren dat dit bij het leven hoort?

Hun creativiteit gebruiken

Bij gebrek aan speelgoed worden er nieuwe rollenspellen bedacht (de politie sluit de boef op in de slaapkamer) of gebruiken ze de natuur om dingen mee te bouwen. Op het strand worden allerlei (architectonische gezien) unieke gebouwen ontworpen en gebouwd van zand, takken, kokosnoten en bladeren.

kinderen leren reizen

Als we in de natuur zijn vervelen de jongens zich eigenlijk nooit. Fikkie stoken of dammen bouwen met stenen in de Machucha rivier; ze worden er enorm blij van. En jeetje, wat sta ik versteld van hun creativiteit! Er worden bier doppen verzameld, hele drumbands opgezet met oude flessen (eergisterenavond kregen we een concert met discolicht; de zaklampen moesten aan het balkon gehangen worden voor het beste effect). Ook leren ze om met de spullen die er wel zijn in ons huidige huis (dominosteentjes, Jenga blokken, damstenen en kaarten) van alles te bouwen waaronder een hele legerbasis en een groot kasteel. Zo gaaf om te zien!

kinderen leren reizen

En omdat een stok kaarten één van de weinige dingen is die we hebben meegenomen vanuit Nederland hebben we ze meteen geleerd hoe ze het spel “heren” spelen. Sven pakt steeds vaker zelf de stok kaarten uit de kast om een potje te spelen.

Vaste routines en verwachtingen loslaten

De meeste van ons zijn toch opgevoed onder het credo van “rust, reinheid en regelmaat” en dat is nu net wat er aan schort als je op reis bent. Er gebeurt iedere keer weer iets onverwachts waardoor het net even anders loopt dan vooraf bedacht.

"Zo hadden we Sven en Kai voor vertrek al verteld over onze 4 x 4 roadtrip met daktent. Wat had Sven zich verheugd op het wildkamperen! Lekker in de bush of op het strand een fikkie stoken, wildplassen (haha!), op zoek naar slangen en ander wilde dieren en douchen in de buitenlucht. Maar ja, dat liep dus even anders. Doordat we ons hadden vergist in hoe het regenseizoen er hier uit ziet (Heeeeeel veeeeeel regen; soms uren achter elkaar in plaats van hier en daar een uurtje) was wildkamperen echt geen optie. We waren al blij als we een plek vonden waar we onze 4 x 4 auto met daktent droog op konden zetten. Hierdoor hebben we meerdere nachten gekampeerd op een campingplaats met overkapping. Alhoewel Sven echt wel begreep dat we zo niet konden wildkamperen (want dan zouden we heel de dag/nacht in de daktent zitten) was hij toch echt wel even teleurgesteld. "

Ook hebben we nu al twee keer meegemaakt dat onze “nieuwe” auto er mee op hield. Eén keer omdat we deze op de schuine helling voor ons huis hadden geparkeerd en er hierdoor te weinig benzine in de auto zat om deze nog gestart te krijgen (tsja, we blijven natuurlijk Nederlanders die niks snappen van bergen en steile hellingen; zeker niet in combinatie met een 21-jarige auto). Twee dagen geleden omdat de accu het niet meer deed. Niet fijn als je net had bedacht om met zijn allen iets leuks te gaan doen. In Nederland zouden we de ANWB of Volvo Car Assist bellen en dan was het of zo opgelost of je kreeg een vervangende auto. Dat werkt hier toch net even anders….Maar ook dan zijn de kids eigenlijk best relaxt en komen ze zelf met een oplossing wat we dan WEL kunnen gaan doen zoals zwemmen of dammen bouwen in de rivier.

En dan heb ik nog niet over de kleine dingen. Het niet altijd bij de hand hebben van een middagsnoepje bijvoorbeeld. Of geen koekjes in huis hebben die ze normaliter zo lekker vinden. Pietluttige zaken voor ons volwassenen, maar iedere ouder weet dat dit voor jonge kinderen best een ding kan zijn. En dat was het in het begin ook wel een beetje, maar zoals Sven dan zegt: “Och mama, dan bakken we toch gewoon zelf een keer koekjes of een taart”? En weg is het gemekker….

Wat overigens niet wil zeggen dat we nu maar gewoon alles op zijn beloop laten en de kinderen alles best vinden. Na vijf weken vakantie hadden we echt wel weer behoefte aan wat structuur. Daarom zijn we begonnen met een duidelijk dagritme doordeweeks. Opstaan om 6.30 uur, met zijn allen even zwemmen (zo heerlijk!), ontbijten en dan 4 lesblokken van ongeveer een half uur met steeds en 15 tot 30 minuten pauze ertussen.

kinderen leren reizen

En dat werkt. Het grote verschil is dat deze structuur de bandbreedte is waarbinnen we vrij kunnen bewegen. Dus als de situatie daarom vraagt we daar vanaf (kunnen) wijken zonder dat de kinderen dit erg vinden.

Waardering en dankbaarheid

Omdat we hier een hoop dingen niet hebben merken we dat de kinderen dankbaarder zijn als het er dan een keer wel is. Zoiets simpels als een pizza eten vinden ze inmiddels al heel bijzonder. Een paar dagen geleden waren we in Palmares om de autoverzekering te regelen en toen zag Sven een familie met een pizzadoos in het parkje zitten. Die kans konden we natuurlijk niet voorbij laten gaan, dus hebben we onszelf ook getrakteerd op een pizza in hetzelfde park. En nee, het was echt geen heerlijke Italiaanse pizza zoals we deze in Italië of Nederland kennen, maar toch vonden de jongens hem heerlijk en waren ze helemaal blij! Ook denken ze nu met weemoed aan de frietjes en spareribs die ze altijd bij opa en oma eten. Ik denk dat ze over ruim tien maanden niet kunnen wachten om weer bij ze aan tafel te schuiven….

Zelfredzaamheid

Ok, hier hebben wij ook nog wel wat te doen, maar het lukt Cyrille en mij steeds beter om het geduld op te brengen om Sven en Kai dingen zelf te laten doen. Waar we thuis nogal vaak ingehaald worden door de tijd (“Schiet op! We moeten naar school, oma/opa, feestje van…./werk etc.”) is dat hier niet het geval.

We hoeven nergens op een bepaalde tijd naar toe, dus kan Kai (in theorie) uren doen over het aantrekken van zijn schoenen mocht hij dat willen. Of zijn eigen glas inschenken of zich aankleden.

Ook hebben we nu de tijd om ze dingen te leren zoals het snijden van allerlei groentes etc. etc. Wat geniet ik ervan om de tijd te hebben om samen met de kids te koken! We hebben al Patacones (gefrituurde groene bakbanaan) gemaakt, taarten en pizza’s gebakken en heel veel smoothies; yammie!

Dat er van ze gehouden wordt door hun ouders

En nee, daarmee wil ik natuurlijk niet zeggen dat kinderen alleen voelen dat er van ze gehouden wordt als je met ze gaat reizen. Maar wel dat ik nu ervaar dat er door onze sabbatical in combinatie met minder invloeden van buitenaf er meer tijd is om als gezin echt samen te zijn. Ik merk dat Kai en Sven dat verschil voelen. Thuis word ik toch vaak afgeleid door zaken die ik moet regelen, afspraken waar ik (bijna) naar toe moet of dingen die ik moet doen. Dan ben ik fysiek wel bij ze, maar mentaal ergens anders. En ik merk dat de kinderen voelen dat we er nu echt meer zijn; met lichaam, hoofd EN hart.

Vier dagen geleden zat ik samen met Kai vanuit het bubbelbad op het terras (I know, heel luxe!) naar de harde regen en bliksem te kijken en wat te dollen. Vanuit het niets stopte hij ineens met gek doen, klemde zijn kleine armpjes om me heen, pakte me stevig vast en zei; "Mama, ik vind jou zo ontzettend lief!" Het duurde wel 5 minuten voordat hij me weer los liet. Zo lief! Dit moment staat gegraveerd op de harde schijf van mijn geheugen....

En is dat alles wat Sven en Kai leren? Waarschijnlijk niet. Het mooie is dat we nu de tijd hebben om hun leerproces en ontwikkeling van dichtbij mee te maken. Tijd om samen te ontdekken en te leren. En dat is waar ik hier iedere dag dankbaar voor ben.

kinderen leren reizen

En mocht je je afvragen of bovenstaande punten ook gelden voor ons als ouders? Voor de punten 1 t/m 5 is dat een “no brainer” ;-)….

Deel dit bericht: